SEMUA mata akan tertumpu ke Dewan Rakyat minggu ini ketika Perdana Menteri Ismail Sabri Yaakob menghadapi ujian paling besar apabila Parlimen membahaskan pindaan anti lompat parti.

Ia pindaan perlembagaan ketiga sejak 2018 dan kedua bagi Ismail Sabri selepas mula memegang jawatan pada 21 Ogos tahun lalu. Kedua-dua pindaan perlembagaan adalah reformasi yang dipersetujui antara Ismail Sabri dan Pakatan Harapan September lalu.

Walaupun Dewan Rakyat meluluskan pindaan perlembagaan pertama Ismail Sabri pada Disember lalu untuk memulihkan kedudukan Sabah dan Sarawak selepas 199 ahli Parlimen mengundi rang undang-undang itu, pindaan anti lompat parti minggu ini mungkin menjadi yang paling sukar setakat ini.

Pindaan perlembagaan ketiga, yang dijangka dibentangkan oleh Menteri Undang-undang dan Parlimen Wan Junaidi Tuanku Jaafar pada Rabu, dipinda selepas Parlimen merujuk rang undang-undang itu kepada jawatankuasa pilihan April lalu selepas beberapa pihak menyuarakan keraguan mereka.

Menurut salinan rang undang-undang baharu itu, yang diedarkan kepada ahli Parlimen minggu lalu, kerajaan sedang berusaha untuk meminda Perkara 48, 160 dan Jadual Kelapan (berkaitan dengan dewan undangan negeri) dan memasukkan Perkara 49A baharu.

Perkara 49A, apakah sebenarnya pindaan anti lompat parti, menyatakan secara jelas syarat-syarat yang menyebabkan kerusi parlimen dikosongkan serta-merta. Antara syaratnya ialah apabila ahli Parlimen meletakkan jawatan dalam parti politiknya atau seorang bebas yang menyertai parti selepas menang sebagai calon bebas.

Pindaan kepada Perkara 48, jika diluluskan, akan membolehkan ahli Parlimen meletak jawatan dan bertanding dalam pilihan raya tanpa menunggu selama lima tahun manakala Perkara 160 akan memberikan takrif parti politik, yang tidak diiktiraf dalam Perlembagaan Persekutuan asal.

Sekiranya pindaan kepada Perkara 160 diluluskan, lompat pakatan politik juga dilarang.

Lebih daripada 148?

Walaupun tidak ada bantahan untuk meminda Perkara 48, pihak bebas dan beberapa pihak menyatakan keraguan mengenai dua pindaan lain.

Pakar pilihan raya Prof Dr Wong Chin Huat dari Universiti Sunway menegaskan pindaan anti lompat parti tidak bertujuan untuk menghukum lompat pakatan seperti yang dilakukan Bersatu dalam Langkah Sheraton.

Bagaimanapun, kerana Artikel 160 baharu mentakrifkan parti politik untuk memasukkan gabungan politik, ia mungkin menyebabkan komplikasi yang tidak diingini.

Namun begitu, Wong percaya Parlimen akan meluluskan pindaan itu.

“Tidak seperti kebanyakan rang undang-undang kerajaan yang lain, pindaan ini datang daripada jawatankuasa pilihan dwipartisan. Ini bermakna semua parti politik utama sudah pun bersuara dalam rang undang-undang akhir.

“Dan kedua, ia untuk kepentingan semua orang selepas peratusan keluar mengundi yang lemah dalam dua pilihan raya negeri yang lalu di Melaka dan Johor,” kata Wong, yang membantu ahli Parlimen Pengerang Azalina Othman Said mencadangkan rang undang-undang persendirian untuk menghalang lompat parti dengan panggilan semula.

Beliau berkata, pindaan baharu itu rang undang-undang yang lebih mudah berbanding cadangan Azalina dan akan membantu memulihkan keyakinan terhadap sistem politik negara.

Susulan Langkah Sheraton pada 2020, ramai pengundi melahirkan kekecewaan kerana kerajaan yang mereka undi hilang kuasa selepas lebih sedozen ahli Parlimen meletak jawatan daripada PKR dan bekas perdana menteri Muhyiddin Yassin mengeluarkan Bersatu daripada Pakatan Harapan.

Seorang lagi ahli Parlimen Pakatan turut menyatakan keyakinan pindaan itu akan diluluskan.

“Tiada siapa mahu melihat Ismail Sabri gagal ketika ini kerana ia boleh mencetuskan pilihan raya awal.

“Oleh itu, tiada satu pun gabungan besar - Pakatan, Perikatan Nasional, Barisan Nasional atau GPS - mahu menghentikan pindaan ini.”

Tidak seperti rang undang-undang lain yang hanya memerlukan majoriti mudah, pindaan perlembagaan hanya boleh diluluskan dengan 148 undi Dewan Rakyat.

Ketika ini, kerajaan yang dianggotai BN (41), Perikatan (47) dan GPS (18) sudah mempunyai 106 undi. Jika mendapat sokongan 90 ahli Parlimen Pakatan, ia lebih daripada mencukupi untuk meluluskan pindaan anti lompat parti. – 24 Julai, 2022.