DARIPADA 10 perkara yang dijanji untuk dilaksanakan dalam tempoh 100 hari pertama pentadbiran kerajaan Pakatan Harapan (PH), hanya dua sahaja yang tertunai.

Enam yang lain masih dalam progres, walaupun ia masih jauh untuk dilaksanakan sepenuhnya kerana pelbagai kajian perlu dilakukan atau melibatkan pindaan undang-undang.

Dua janji lain pula tidak boleh ditunaikan sama sekali, selepas menyedari lebih banyak masa, dana dan penilaian perlu dilakukan untuk memastikan kebolehlaksanaannya.

Menjelang tempoh 100 hari yang jatuh pada 16 Ogos ini, The Malaysian Insight melihat bagaimana kerajaan berusaha menunaikan 10 janji itu.

1) Hapuskan GST (berjaya dipenuhi)

GST diturunkan kadar sifar pada 1 Jun, memenuhi janji penting ini, dan rang undang-undang untuk memansuhkan Akta GST diluluskan di Dewan Rakyat minggu lepas.
Cukai Jualan dan Perkhidmatan (SST) akan berkuat kuasa pada 1 September pada kadar 6% bagi perkhidmatan dan 10% bagi jualan.

Ia pada mulanya tidak begitu jelas, sama ada harga barangan dan makanan di restoran biasa seperti restoran India Muslim akan naik disebabkan SST.

Ini selepas Menteri Kewangan Lim Guan Eng berkata had pendapatan bagi restoran dan peniaga makanan akan dinaikkan daripada RM500,000 setahun kepada RM1 juta, sebelum boleh mengenakan SST kepada pelanggan mereka.

Masih terdapat kebimbangan SST akan memberi keuntungan oleh perniaga yang tidak bertanggungjawab kerana cukainya kurang telus berbanding GST, walaupun secara teorinya memberi manfaat kepada pengguna dengan cukai peringkat tunggal dan bukannya pelbagai tahap seperti GST.

Putrajaya berkata SST secara berkesan akan “mengembalikan” RM23 bilion kepada rakyat dalam bentuk cukai tidak terpilih - lebih separuh daripada pendapatan yang dikumpulkan dengan GST.

Ini juga bermakna kerajaan akan mendapat kurang pendapatan, satu perkara yang dibangkitkan oleh pembangkang dengan memberi amaran terhadap jurang defisit bajet yang semakin luas dan ketidaktentuan harga minyak.

2) Menstabilkan harga petrol (berjaya dipenuhi)

Putrajaya mengekalkan harga pam bagi RON95 dan diesel pada kadar RM2.20 dan RM2.18 seliter, manakala RON97 diapungkan setiap minggu.

Ini dilakukan dengan memperuntukkan RM3 bilion sehingga akhir tahun untuk membiayai subsidi dan memastikan harga bagi dua bahan api itu kekal.

3) Menghapuskan hutang tidak perlu peneroka Felda (tidak dipenuhi)

Pada 30 Julai, Putrajaya berkata ia masih mengkaji semula kadar faedah berhubung hutang itu.

Pada Jumaat lepas, Menteri Hal Ehwal Ekonomi Mohamed Azmin Ali berkata Felda mempunyai masalah aliran tunai yang kritikal dan kerajaan akan membentangkan Kertas Putih kepada Parlimen pada sesi berikutnya untuk menjelaskan keadaan hutang sebenar Felda serta pelan pemulihannya.

Sebelum masalah hutang peneroka dapat ditangani, kerajaan perlu memberi tumpuan kepada meningkatkan aliran tunai dengan menyusun semula pinjaman Felda, yang menurut Azmin sudah mencecah RM8 bilion.

Agensi ini juga mungkin mengkaji untuk menjual beberapa aset bukan strategik seperti hartanah di luar negara.

4) KWSP untuk suri rumah (sedang berjalan)

Suri rumah tanpa pendapatan tetap akan mendapat 2% daripada sumbangan 11% suami mereka kepada Kumpulan Wang Simpanan Pekerja (KWSP).

Kerajaan akan menyumbang tambahan RM50 tetapi hanya diberikan kepada isteri pertama bagi lelaki Islam.

Pelaksanaan dasar itu kini diperhalusi oleh KWSP dan Pertubuhan Keselamatan Sosial (Perkeso), kerana ia melibatkan perubahan undang-undang dan dasar yang ada sekarang, kata Timbalan Perdana Menteri Dr Wan Azizah Wan Ismail baru-baru ini.

5) Gaji minimum dan memulakan proses kenaikan (sedang berjalan)

Menteri Sumber Manusia M. Kulasegaran mengatakan gaji minimum akan ditingkatkan secara berperingkat-peringkat.

Kerajaan sepatutnya sepatutnya memuktamadkan kadar bagi peringkat permulaan kenaikan dalam mesyuarat Kabinet pada 10 Ogos, tetapi setakat ini tiada pengumuman dibuat.

6) Menangguhkan bayaran pinjaman PTPTN graduan gaji di bawah RM4,000, hapuskan dasar senarai hitam (sedang berjalan).

Kerajaan memenuhi sebahagian daripada janji ini, iaitu menghapuskan tindakan menyenaraihitamkan Imigresen, mengeluarkan lebih 400,000 nama peminjam yang gagal membayar hutang.

Bagaimanapun, Putrajaya masih mencari jalan untuk menangguhkan bayaran pinjaman bagi mereka berpendapatan di bawah RM4,000.

Salah satu langkah pertama adalah mengenal pasti mereka dalam kategori ini dan baru-baru ini mencapai persetujuan mengenai maklumat yang dikemaskini mengenai tahap pendapatan peminjam.

Janji ini menjadi kontroversi dan perbincangan hangat, dengan pengkritik mengatakan penangguhan pembayaran pinjaman akan membahayakan kewangan dan kemampuan Perbadanan Tabung Pendidikan Tinggi Nasional untuk memberikan pinjaman kepada mahasiswa baru.

7) Suruhanjaya Siasatan Diraja mengenai 1MDB, Felda, Mara dan Tabung Haji (sebahagiannya dilaksanakan).

Kerajaan tidak membentuk RCI untuk kes-kes ini tetapi bagi isu 1Malaysia Development Bhd (1MDB), bekas perdana menteri Najib Razak sudah didakwa dengantujuh pertuduhan - tiga kerana jenayah pecah amanah, tiga kerana pengubahan wang haram, dan satu kerana menyalahgunakan kedudukannya.

Semua pertuduhan berkaitan penerimaan RM42 juta daripada bekas anak syarikat 1MDB, SRC International Sdn Bhd, antara 2014 dan 2015.

Juga berkaitan dengan 1MDB adalah rampasa kerajaan terhadap kapal pesiar mewah bernilai RM1 bilion, The Equanimity, dimiliki oleh sekutu Najib, Low Taek Jho yang didakwa dibeli oleh dana yang dicuri daripada firma pelaburan negara.

Kerajaan sedang menyusun semula Mara, merancang meluaskan peranannya yang berbeza di bawah kementerian berasingan, dan meneliti hutang Felda.

8) Jawatankuasa Kabinet Khas untuk menguatkuasakan Perjanjian Malaysia 1963 (sedang berjalan).

Putrajaya menubuhkan sebuah jawatankuasa khas Kabinet MA63 yang ditugaskan untuk menghasilkan laporan dalam tempoh enam bulan mengenai pelbagai perkara berhubung hak Sabah dan Sarawak.

Ini termasuk perkara berkaitan penurunan kuasa pentadbiran persekutuan untuk membolehkan autonomi negeri yang lebih besar, jumlah wang persekutuan yang perlu diberikan dan hak mereka untuk memperoleh pendapatan daripada sumber minyak dan gas.

Menteri Hal Eh Ehwal Undang-undang Liew Vui Keong berkata anggota jawatankuasa itu termasuk daripada pembangkang.

Isu royalti minyak Sabah dan Sarawak menjadi perhatian, kerana manifesto PH berjanji “20% atau nilai setara”, tetapi kini terdapat perselisihan sama ada ini harus dikira berdasarkan keuntungan bersih dan bukannya pengeluaran kasar.

Di bawah Akta Pembangunan Petroleum, pengiraan berdasarkan keuntungan kasar, dan bukannya untung bersih.

Azmin berkata pembayaran 20% akan mempunyai implikasi serius terhadap status kewangan Petronas dan kerajaan persekutuan.

9) Skim kesihatan atau Skim Peduli Sihat (pembiayaan RM500 untuk kumpulan B40) (belum dipenuhi).

Janjinya adalah untuk melancarkan skim ini di seluruh negara yang berjaya dilaksanakan oleh kerajaan Selangor pimpinan PKR. Ia akan memberikan RM500 kepada golongan berpendapatan rendah untuk mendapatkan rawatan perubatan asas di klinik swasta.

Setakat ini, Kementerian Kesihatan menubuhkan satu pasukan petugas khas bagi pelaksanaan di seluruh negara. Menteri Kesihatan Dr Dzulkefly Ahmad berkata pasukan petugas itu terdiri daripada pakar-pakar yang menguruskan skim itu untuk Selangor.

10) Semakan komprehensif projek mega yang diberikan kepada negara asing (sedang berjalan).

Projek yang ditangguhkan sementara menunggu kajian semula untuk kos lebih rendah ialah Laluan Kereta Api Pantai Timur (ECRL),  Rel Berkelajuan Tinggi Kuala Lumpur-Singapura (HSR), Projek Transit Aliran Massa laluan tiga (MRT3) dan LRT Line 3.

Projek-projek ini juga disebutkan di bawah 29 Janji PH dalam manifestonya untuk meningkatkan ketelusan dan integriti belanjawan negara dan proses belanjawan.

Dengan pengumuman hutang negara berjumlah RM1 trilion, kerajaan cuba merundingkan semula terma dan kos dengan negara terlibat seperti China serta Singapura.

Dalam kes ECRL, RM20 bilion telahpun dibayar kepada syarikat China.

Kementerian Kewangan juga menangguhkan projek Multi-product Pipeline (MPP) dan Trans-Sabah Gas Pipeline (TSGP) yang sedang dibina oleh syarikat milik China, China Petroleum Pipeline Bureau.

Penangguhan itu dibuat selepas menemui terma berat sebelah yang menyaksikan lebih 80% daripada jumlah nilai projek bernilai RM9.4 bilion yang dibayar, walaupun hanya 13% daripada kerja itu dilaksanakan. – 14 Ogos, 2018.