AKTIVIS hak asasi manusia Sarawak meminta Premier Abang Johari Openg mempertimbangkan status negeri itu dalam persekutuan Malaysia sebagai “provinsi” dan bukannya “wilayah” apabila ia diputuskan dalam mesyuarat Perjanjian Malaysia 1963 (MA63) antara kerajaan persekutuan dan Sarawak di Kuching pada Khamis nanti.

Peter John Jaban daripada Persatuan Aspirasi Rakyat Sarawak (Sapa) berkata istilah itu “mencerminkan aspirasi politik Sarawak bagi autonomi”.

“Provinsi atau ‘province’ bersesuaian dalam bahasa Melayu, Inggeris dan Perancis, bahasa antarabangsa perniagaan dan diplomasi, bagi menyampaikan status yang sepatutnya,” kata beliau.

Beliau memberi contoh provinsi Quebec di Kanada atau provinsi Aceh di Indonesia.

“Kedua-duanya mempunyai autonomi dalam pelbagai perkara termasuk bahasa, ekonomi, percukaian, pendidikan dan juga hak sumber. Lebih-lebih lagi, ia bukan istilah digunakan dalam Perlembagaan Malaysia bagi menggambarkan status yang berbeza.”

Jaban berkata “wilayah” tidak mempunyai makna politik sebenar di peringkat antarabangsa.

“Ia adalah istilah geografi.”

Beliau menambah status “wilayah” kurang sesuai kerana ia mencadangkan, dari segi antarabangsa, hubungan jajahan.

Beliau berkata istilah “wilayah” menjadi masalah kerana cara ia digunakan di bawah Perlembagaan Persekutuan.

“Jelas sekali Sabah atau Sarawak tidak akan menerima tafsiran yang sama seperti Labuan atau Putrajaya.

“Sabah dan Sarawak adalah negeri konstituen Malaysia, tetapi kita memerlukan istilah untuk membezakannya daripada negeri persekutuan Malaya.”

Jaban berkata keputusan perlu dibuat segera.

“Ia mesti dijelaskan melalui perundangan yang ini bukan sekadar penerangan geografi tetapi juga kenyataan berhubung status politik dan undang-undang kami di negara ini.”

Perbahasan mengenai status kedua-dua negeri Borneo itu kembali hangat apabila Timbalan Perdana Menteri Ahmad Zahid Hamidi pada Jumaat lepas, dalam ucapan dasar di Perhimpunan Agung Umno, berkata Sabah dan Sarawak diberi status wilayah dan tidak lagi dianggap sebagai negeri dalam Malaysia..

Bagaimanapun, premier Sarawak memberitahu pemberita pada Ahad status negeri itu sebagai “wilayah” masih cadangan dan belum diwartakan.

Abang Johari berkata beliau akan membangkitkan perkara itu dalam pertemuan di Kuching dengan Perdana Menteri Anwar Ibrahim.

Anwar membuat lawatan kerja dua hari ke negeri itu, yang pertama sejak menjadi perdana menteri, Rabu dan Khamis ini. – 16 Januari, 2023.